Nhà Bắc Tề là sự kế tục nhà Đông Ngụy của người Tiên Ti. Trong chiến tranh giữa các chư hầu cuối thời Bắc Ngụy, tướng Cao Hoan (496-547) nổi lên làm chủ phía đông Trung Nguyên. Năm 534, khi Bắc Ngụy tan rã, Vua Bắc Ngụy Hiếu Vũ Đế chạy sang Quan Trung theo Vũ Văn Thái cát cứ tại đó, Cao Hoan đã lập hoàng thân Nguyên Thiện Kiến lên ngôi, tức là Hiếu Tĩnh Đế nhà Đông Ngụy. Bên kia Vũ Văn Thái sau khi giết Hiếu Vũ Đế cũng lập hoàng thân khác là Nguyên Bảo Cự lên ngôi, tức là Tây Ngụy Văn Đế.

Cao Hoan và Vũ Văn Thái nhân danh hai nhà Ngụy đánh nhau nhiều trận bất phân thắng bại. Năm 547, Cao Hoan mất, Cao Trừng (521-549) lên thay. Cao Trừng định cướp ngôi Đông Ngụy thì bị hành thích chết. Em Trừng là Cao Dương (529-559) lên thay. Năm sau, Cao Dương cướp ngôi Đông Ngụy, thành lập ra nhà Bắc Tề với niên hiệu Thiên Bảo.